Sulawesi, back in Indonesia!

Doodgaan, dat is wel het laatste wat ik doe!
- Harrie Jekkers, Met een goudvis naar zee

Eindelijk! We zijn weer op weg naar het 'echte' Indonesië! Dat was ons gevoel toen we met slechts twee andere blanken het vliegtuig naar Sulawesi instapten. Een halve dag wachten op een busstation in Makassar en een nachtelijke busrit bevestigden dat gevoel en brachten ons naar het hart van Tana Toraja, een streek in Sulawesi.

De bevolking van deze streek, de Toraja, hebben ondanks de ongebreidelde inzet van onze godvrezende landgenoten tijdens het koloniale tijdperk en hun schijnbare christelijkheid (de Toraja, niet de missionarissen) een bijzonder ritueel in ere gehouden; het begrafenis ritueel. Als iemand hier te overlijden komt dan wordt de overledene niet direct begraven maar, als ware hij ziek, in het huis van de familie bewaard. Dat kan soms wel meer dan twee jaar duren! Om te voorkomen dat opa of oma de woonkamer van een iets te doordringende geur voorziet werd het lichaam vroeger met een kruidenmengsel behandeld en tegenwoordig met een soort formaldehyde (sterk water) geinjecteerd. Als dat gebeurd is beginnen de voorbereidingen op de belangrijkste gebeurtenis van het leven van een Toraja, zijn begrafenis!

Hoe rijker de overledene of zijn familie hoe grootser de begrafenis. Een grote begrafenis kan soms wel een week duren en bezocht worden door (letterlijk) hele volksstammen. Vast onderdeel is het ter plekke offeren van buffalo's en varkens omdat de geesten van de geofferde dieren de overledene zouden begeleiden naar het hiernamaals. Gezien het feit dat algehele verdoving en de partij voor de dieren hier nog niet echt doorgedrongen zijn een aangrijpend ritueel dat vooral Sandra niet onberoerd liet. Als troost kunnen we wel zeggen dat, ook al is ook de frikandel hier nog niet doorgedrongen, wel alles maar dan ook alles van die beesten gebruikt wordt. (Slacht)afval bestaat niet!
Aan het eind van het ritueel wordt de overledene bijgezet in het familiegraf. Dat kan ofwel in een natuurlijke grot ofwel in een speciaal voor dat doel uitgehakte uitkeping in een rotswand, vaak weer afhankelijk van status en rijkdom.

De dag na de begrafenis huurden we een scooter om de schitterende omgeving te verkennen en een aantal van die begraafplaatsen te bezoeken. Tana Toraja is van de mooiste stukjes Indonesie die we tot nu toe gezien hebben.

Onze volgende bestemming was het kleine stadjeTentena, gelegen aan Lake Poso en toegangsweg tot Lore Lindu National Park. We wilden Lore Lindu bezoeken vanwege de mysterieuze megalieten en enorme vlinders in het nationale park.
Bij ons hotel bood de eerste gids ons zijn diensten aan. We schrokken echter behoorlijk van de prijs voor een trip van drie dagen. 3 miljoen rupiah (€240,-), daar hadden we niet op gerekend! Een beetje boos en teleurgesteld liepen we Tentena in maar de tweede gids durfde er nog een miljoen boven op te doen en dus moesten we ons afvragen of we het überhaupt wel wilden doen.

Zoals eerder al vermeld bezitten we een gezonde dosis koppigheid en dus besloten we tijdens een scootertochtje door de omgeving het eens te meer gewoon zelf maar te regelen. Ons plan: een scooter huren voor drie dagen, naar het nationaal park rijden, daar eventueel een gids zoeken en de megalieten bekijken en vervolgens weer terug rijden. Appeltje eitje zou je zeggen. Waarschuwingen dat de weg niet goed zouden zijn legden we naast ons neer als zijnde pogingen ons een tour aan te smeren. Toen we echter nergens een scooter konden huren om naar Lore Lindu te gaan besloten we toch maar gebruik te maken van een soort semi openbaar vervoer: een jeep die we met vier andere mensen en een halve huisraad moesten delen.

Misschien voelden jullie hem al aankomen maar tijdens deze tocht keken we elkaar regelmatig lachend aan. 'Misschien toch maar beter, zo'n jeep.' Een weg mocht je het niet noemen en op sommige stukken was pad eigenlijk nog te veel eer. Af en toe reden we door modder sporen die zo diep waren dat aan beide zijkanten de modder bijna tot het dak van de auto kwam. Met behulp van sneeuwkettingen op de heenweg en een lang touw en veel behulpzame Indonesiërs op de terugweg wisten we de afstand van zo'n tachtig kilometer beide keren in zo'n 4,5 uur af te leggen. De megalieten vielen een beetje tegen en we hebben nauwelijks vlinders gezien maar die bizarre tocht alleen al maakte dat meer dan goed.

Kerst 'vierden' we op de paradijselijke Togean eilanden midden in de Sulawesi Sea. Een prachtige eilandengroep waar naast duiken en luieren eigenlijk niet echt veel te doen is. Omdat Sandra oorontsteking had en luieren niet onze sterkste kant is zijn we vandaag, na drie dagen, weer verder gegaan richting Noord Sulawesi.

Wij wensen iedereen alvast een hele fijne oud & nieuw, tot volgend jaar!